Sara Bekkers
Als afstudeerproject voor de opleiding Design Connected Spaces heeft ontwerper Sara Bekkers gekeken naar het zwerfafval probleem in haar eigen wijk Kanaleneiland en hoe dit kan worden teruggedrongen. Als nieuwe inwoner van deze wijk viel haar het zwerfafval probleem van de wijk al snel op. En zag ze dit als een mooie uitdaging. Deze opdracht is uitgevoerd voor de Gemeente Utrecht.
De afvalcultuur van Kanaleneiland
Kanaleneiland is één van de wijken binnen de gemeente Utrecht. Het is een opkomende wijk die volop in ontwikkeling is en waar de multiculturele samenleving zichtbaar is. Kanaleneiland kent ook haar geschiedenis; Van een droom voor vele Utrechters tot Vogelaarwijk. De stempel ‘probleemwijk’ is dan ook makkelijker opgeplakt dan verwijderd. Hierdoor kampt de wijk al langer met een slecht imago.
Zwerfafval in de wijk draagt hier dan ook aan bij. Het zorgt voor ongedierte, het verslechteren van de uitstraling van de wijk en vervuiling. Het indirecte gevolg van zwerfafval op straat is slecht gedrag van bewoners. Dit zorgt voor ongenoegen bij de gemeente. Zelf vind ik dit een mooie uitdaging om mijn eigen wijk te verbeteren.
Toekomstbouwers
Eenmaal geboren en getogen in Kanaleneiland ontvang je al snel de stempel ‘probleemjongere’. Als je deze stempel eenmaal ontvangt/voelt ga je je er ook gemakkelijker naar gedragen.
De grootste groep die zwerfafval veroorzaakt binnen de wijk zijn de mannelijke hangjongeren (15 t/m 21 jaar). Ze zijn te vinden in parken, parkeerplaatsen en kleine winkelcentra. Hier ontmoeten ze elkaar, bestellen ze eten en hangen ze rond. Zwerfafval is voor deze doelgroep niet hun eerste prioriteit. De thema’s die bij deze doelgroep spelen zijn: Imago, gelijke kansen en status. Op deze elementen wil ik dan ook inspelen met mijn concept/ontwerp.
Door de jongeren zelf hun eigen hangplek te laten ontwerpen waarbij ze eigenaarschap voelen en creëren ontstaat er een verantwoordelijkheidsgevoel over deze plek. Door dit gevoel te creëren zullen zij meer verantwoordelijkheid nemen over het weggooien van hun afval. Hierdoor ontstaat er minder zwerfafval in de wijk wat bijdraagt aan het verbeteren van het imago van de wijk.
Door op deze manier een beter imago te creëren voor Kanaleneiland zal er indirect ook beter gedrag vertoont worden door de jongeren van Kanaleneiland.
Hierdoor zal langzamerhand het zwerfafval verdwijnen uit Kanaleneiland en de ‘stempel probleemwijk’ makkelijker te verwijderen zijn.
Ontwerpsessie met de Toekomstbouwers
Aan de hand van mijn concept: Toekomstbouwers, is er een ontwerpsessie ontstaan. Samen met het Ontwikkelcentrum Utrecht (jongerenorganisatie) is er een middag georganiseerd waarbij de jongeren betrokken worden bij het creëren van hun eigen leefomgeving. Er werd deze middag samen met Sara, een begeleider van het Ontwikkelingscentrum en de jongeren zelf een nieuw ontwerp gemaakt voor het Marco Poloplantsoen. Tijdens deze middag kwamen thema’s als afval, wonen in Kanaleneiland en de plek ter spraken. Door het zelf creëren van hun plek ontstaat er eigenaarschap en bewustwording bij deze jongeren. Als gevolg van deze gevoelens zullen de jongeren zich verantwoordelijk voelen over de plek. Hierdoor bewuster het afval in de prullenbak gooien. Als gevolg hiervan zal het aanzien van de wijk verbeteren waarmee indirect het imago van Kanaleneiland.
Stalla en K-Zuid
Eén van de elementen die duidelijk naar voren kwam tijdens de ontwerpsessie, was de activiteit hangen/chillen. Deze werd door de jongeren aangeduid als ‘’Stalla’’. Zij werden dan ook erg enthousiast toen ze hoorden dat het mogelijk was om dit te plaatsen op het object. Het is daarom van belang om dit terug te laten komen op het straatmeubilair. De jongeren identificeren zich voornamelijk met de zuidkant van Kanaleneiland, zij benoemen dit als ‘’K-Zuid’’. Daarom is er voor gekozen deze afkorting te plaatsen op het object. Deze elementen zorgen voor erkenning, eigenaarschap en een trots gevoel bij de jongeren.
Met veel dank aan: Yassin, Issie, Ilias, Ayono, Zakaria en Nienke.
Ben je nieuwsgierig geworden of heb je vragen?
Neem gerust contact met mij op!
Sara Bekkers
bekkers.sara@gmail.com
Sara Bekkers
