Klimaatverandering is een groot en abstract begrip. Het is als individu moeilijk om je te verhouden tot dit wereldwijde probleem. De heftige weersomstandigheden worden gezien als het gevolg van onze eigen slechte omgang met de aarde. We zullen ons gedrag moeten veranderen om ervoor te zorgen dat de aarde leefbaar blijft. Tot nu toe zorgen de extreme weersomstandigheden, met name regenval, voor veel overlast. Voor steden ligt er een grote opgave om steden klimaat robuust te maken. In mijn afstudeerproject heb ik onderzocht hoe de veranderingen in weeromstandigheden, met name regenwater, als kwaliteit in een ontwerp zichtbaar gemaakt kunnen worden. De schommelingen tussen droogte en regenval brengen ontwerpkansen met zich mee. Tot nu toe bevinden veel van de wateradaptieve maatregelen zich onder het maaiveld. Dit is voor de bezoeker van een gebied niet zichtbaar. Dat is naar mijn idee een gemiste kans. Juist door ruimte te bieden aan de natuurlijke elementen, kunnen we komen tot klimaatadaptieve oplossingen waarbij de bezoeker de schoonheid van de elementen kan ervaren en zich op die manier beter kan verhouden tot de klimaatproblematiek. Het doel van mijn ontwerp is: de bezoeker zich beter te laten verhouden tot de weeromstandigheden, bewustwording te creëren en onze houding ten aanzien van water positief te beïnvloeden.
Het ontwerp
Als afstudeeropgave heb ik een ontwerp gemaakt voor het stationsgebied van Amersfoort. Vanaf het stationsplein tot aan de stadsring heb ik een stedelijke uiterwaarde ontworpen. Het water stroomt, door een goot, als een routebegeleider met je mee langs de route. De uiterwaarde vormt een glooiende lijn langs de strakke goot, die bij het vallen van neerslag zich kan vullen met water. Afhankelijk van de hoeveelheid regen vult de goot zich tot de tweede of de derde rand. Door het lijnenspel krijgt de bezoeker inzicht in de hoeveelheid regen die er valt. Ook op het moment dat het niet regent is de uiterwaarden-lijn zichtbaar. Op die manier speelt het water, ook bij het ontbreken ervan, nog een belangrijke rol in de beleving van de openbare ruimte. Langs de route zijn een aantal rust – en ontmoetingsplekken ontworpen, waar je als bezoeker het water als het ware kunt ontmoeten. Het water kan zich op deze plekken verzamelen, waarna het weer verder loopt naar het volgende verzamelpunt. Er zijn bijvoorbeeld plekken waar je installaties kunt zien die je iets vertellen over de grondwaterstanden. Zo ontmoet je naast het stromende regenwater ook het water dat je niet meteen ziet. Het zijn kleine hoeveelheden informatie die iets vertellen over hoe de systemen werken. Met dit ontwerp wil ik laten zien dat regenwater een meerwaarde oplevert voor de verblijfskwaliteit en hoe een goed ontwerp bij kan bijdragen aan klimaatadaptieve oplossingen, die de bezoeker bewustmaken van de systemen en seizoenen. Alleen door ontwerpen te maken waarbij de schoonheid van het klimaat zichtbaar wordt, zal onze houding van klimaatadaptatie veranderen naar klimaat adoratie.